Westerse en Vietnamese feestdagen

Ik begin met jullie allemaal een gelukkig nieuwjaar te wensen, ofwel chuc mung nam moi. Wat laat zul je zeggen. Ja en nee. Lees verder en je komt erachter waarom dit dubbele, tegenstrijdige antwoord. Verder wil ik iedereen bedanken voor hun leuke reacties op de site of per mail. Dan nu mijn belevenissen.

Nederland
Op een gegeven moment denk ik dat het toch wel leuk is om naar Nederland en Noorwegen te gaan met de feestdagen. Dus ik ga kijken wat het kost om er vanuit Vietnam naar toe te vliegen. Ik overleg met Tjerko en Fleur. Mams is met kerst al daar, dus die zie ik dan ook gelijk. Aandachtspuntje is dat ik hier natuurlijk geen winterkleding heb, dus eigenlijk wel via Nederland zal moeten. Natuurlijk kan ik hier wel wat kopen, want Vietnamezen dragen nu ook dikke jassen, zelfs in het zuiden. Je kunt veel langs de weg kopen of op de Russische markt. Die wordt zo genoemd omdat veel Russische handelaren daar spullen kochten en in hun eigen land weer verkochten. Verder hangt er in diverse winkels veel winterkleding. Het is me niet duidelijk of het voor de toeristen is, voor de mensen uit het noorden of gewoon voor de zuiderlingen. In het noorden is het immers deze tijd van het jaar maar 10 graden. Op sommige plekken is het dit jaar weer zo koud hier, dat er dieren doodgaan. Wat het boeken van het ticket betreft, is het zoals gebruikelijk weer een heel gepuzzel. Afhankelijk van wanneer je vertrekt of juist aankomt, de overstap en de duur van de overstap, scheelt het veel geld. Ook de tussenstop in Nederland, maakt het niet eenvoudig, want ik moet wel tijd hebben om heen en weer te gaan naar huis. Uiteindelijk is het gelukt en wel bij mijn huisleverancier. Ik heb al zoveel airmiles gespaard dat het zonde zou zijn om daar niet verder te gaan. Namelijk nog een paar erbij en ik heb recht op een gratis ticket. Niet helemaal gratis, want tax moet wel altijd betaald worden. Ik begin ook afspraken te maken met vrienden en regel dat ik de auto van m'n moeder mag lenen. Nu het boekje 'Doing business with the Dutch' af is, is dat ook een mooie gelegenheid om bij een aantal instanties in Nederland langs te gaan om het daar aan te bieden, mezelf en het bedrijf voor te stellen. Via Skype bel ik dus naar de diverse instanties en bevestig daarna per mail. Het is natuurlijk niet de meest handigste tijd van het jaar, maar het lukt om diverse afspraken te regelen en allemaal op dezelfde dag. Ook bel ik met de kapper om een afspraak te maken. Hij vraagt of ik door iemand speciaal geknipt wil worden. Ik zeg ja, door ja. En dan heeft hij pas door wie ik ben, want ik had mijn naam al gezegd. Hij vraagt of ik terug ben. Ik zeg nee nog niet, maar wel binnenkort. Ik vraag hem of hij dacht dat ik misschien een hele tijd naar een andere kapper was gegaan om te doen alsof ik nog steeds in Vietnam was…? Hij vraagt hoe het gaat en is benieuwd naar mijn ervaringen. Tijdens het knippen kunnen we het daarover hebben zegt hij, want hij moet nu verder met een klant. Ook weer geregeld.

verblijfsvergunning
Met het vertrek dat nadert, is het van belang dat ik m'n tijdelijke verblijfsvergunning regel. Ik heb alle documenten, zelfs de getekende aanvraag van Huong. De eigenaar van het bedrijf waar je werkt dient namelijk de aanvraag in. Nog even wat pasfoto's en dan kunnen Thu en ik naar de immigratiepolitie. We komen aan en even lijkt het of het heel lang gaat duren, want er zitten heel veel mensen. Dat blijken gelukkig de mensen te zijn die een paspoort aanvragen. Voor een verblijfskaart zijn er heel wat minder mensen. Thu moet nog even wat kopietjes van mijn paspoort en visum maken en dan kan de aanvaag ingediend worden. Vijf dagen later kan ik hem ophalen. Ik ga alleen en met de hulp van een Vietnamese jongen, kom ik erachter dat ik het formulier met datum (dat ik had gekregen na het inleveren) in een mandje moet leggen. Vervolgens is het wachten. Niet eens heel lang. Dan wordt mijn naam afgeroepen. Het is altijd weer een heel gedoe, want die wordt natuurlijk niet op z'n Nederlands uitgesproken. Betalen en ik het document meenemen. Dus dat is redelijk snel geregeld. Ik hoef geen visa meer te kopen en ook niet meer na negen maanden het land uit. Wel is het belangrijk om het bij je te hebben als je land verlaat en ook weer als je het weer binnen komt. Dat is het echter wel waard, want het bedrag heb je er er zo uit. Het is helaas een onhandig formaat en omdat het geplastificeerd is, kun je het document ook niet zo gemakkelijk dubbelvouwen. Net als met de werkvergunning is het gelieerd aan het bedrijf, dus als je ooit verandert, kun je weer opnieuw beginnen. Of misschien is het iets eenvoudiger omdat het een wijziging is en niet een hele nieuwe.

weeskids
Huy vindt mijn horloge geweldig en vraagt of hij hem om mag. Hij is wat te groot, maar dat deert hem niet. Na verloop van tijd krijg ik hem wel terug. Hij zegt dat hij graag een horloge wil. Ik zeg misschien. Op een dag zegt hij dat een tol wil. Dat is blijkbaar na de jojo's de nieuwe rage. Al zie ik niet veel kinderen met een tol. Nadat we ons drinken op hebben, lopen we naar de winkel. Niet een van de winkels waar we eerder geweest zijn. Het is veel verder weg. Linh is er ook bij. We komen langs de voetbalvelden waar ze altijd 's ochtends voetballen en komen aan bij een soort markt. Onderweg word ik weer volop bekeken en groeten ze me. Ik glimlach en groet vriendelijk terug. Huy kijkt in het winkeltje en vraagt wat de prijzen zijn. Omdat ik tegenwoordig niet meer zoveel geld bij me heb, kan het niet een dure worden. Hij kiest er één. Nadat ik betaald heb lopen we terug. We komen een ijscoboer tegen en ik heb nog net genoeg om twee ijsjes te kopen van een dubbie per stuk. Huy is helemaal gelukkig en met hulp van andere kinderen krijgt hij de tol aan de praat. De volgende dag kom ik en vertelt hij dat zijn tol gestolen is. Ik zeg dat het jammer is, maar dat ik geen nieuwe koop. Na lang en lief aandringen, ontfutselt hij me 15.000VND (50 cent) voor een nieuwe. Eerder had hij me al om een ander beeldje gevraagd, maar dat heb ik geweigerd. Eén zo'n lelijk ding is meer dan genoeg. Nog los van dat ik er geen voorstander ben dat hij voor die beeldjes bid.
Al duurt het nog even, ik informeer de kids in het weeshuis dat ik twee weken weg ben en dus twee weekenden niet kom. Ze vragen me vervolgens de oren van het hoofd: "Wanneer vlieg ik, wanneer kom ik terug, wat ga ik doen, hoe lang vlieg je erover, enz." Bau zegt dat hij verdrietig is, omdat ik een paar weekenden niet kom en hij dan niemand heeft om mee te praten. Huy vraagt of ik een horloge voor hem koop. Misschien zeg ik.
In het weeshuis komen ook Alexander en Elodie. Alexander is een Franse kinderpsychiater die ik in mei al had ontmoet. Hij is een tijd naar Frankrijk geweest en is in oktober weer teruggekomen. Hij werkt in een ziekenhuis met kinderen met problemen. Net als ik, ondervindt hij de verschillen met het werken in Europa. Bovendien heeft ook hij problemen met Jerome, hij loopt ook aan tegen de eigenaardigheden van hem. Elodie geeft Engelse en Franse les. Ook zij is teruggeweest naar Frankrijk om daar seizoenswerk te doen en zoveel geld te verdienen dat ze weer even vooruit kan in Vietnam. Ze heeft ook een aantal betalende studenten van buiten het weeshuis gevonden. De kinderen die ze in Son Ky zou les geven, vertrekken één voor één, dus ze heeft niet heel veel te doen. Ze vertrekken omdat ze er genoeg van hebben, van de altijd negatieve neerbuigende houding van Jerome en de manier waarop ze behandeld worden. In december vertrekt Alexander naar het noorden om daar samen met zijn partner te reizen en aansluitend in Hanoi te werken. Allemaal op vrijwillige basis. Hij heeft als afscheidscadeau voor de kleintjes een fiets en een step gekocht. Voor de grotere jongens wil hij graag een skateboard kopen. Ik vermoed dat je die wel in Hai Ba Trung straat kunt kopen. Ik rijd regelmatig met de bus door deze straat en weet dat er een aantal speelgoedwinkels zijn. Khanh bevestigt dit en zegt dat een skateboard ongeveer 300.000VND zal kosten. Ik bied aan om de skateboard te kopen, omdat het vlak bij mij in de buurt is. Dit aanbod wordt geaccepteerd en op zondagochtend loop ik naar de straat. Elke 5 minuten word ik aangesproken door een xe om chauffeur of ik niet wil rijden in plaats van lopen. Ik heb een aantal varianten van het woord skateboard opgeschreven om te laten zien aan de verkopers. In de eerste en tweede winkel verkopen ze geen skateboards. Ik loop door en kom bij de derde. Hier hebben ze er verschillende. Ik bekijk ze en kies een van de grootste met een leuk plaatje erop. Ook koop ik bescherming voor hoofd, ellebogen en knieën. Vervolgens loop ik naar huis. Ik pak de rest van m'n spullen en ga met de bus naar Son Ky. De skateboard in een aantal plastic gewikkeld om hem te verbergen. Ik had Elodie al gesmst dat het gelukt was. Zij en Alexander drinken red bull in een van de cafeetjes als ik arriveer. Elodie zorgt dat de skateboard ongemerkt in de ruimte wordt gelegd waar ook de andere dingen staan. Op de avond voor zijn vertrek zal Alexander het aan de kinderen geven. Ik ben daar niet bij, want het is doordeweeks en dan is het niet echt mogelijk voor mij om te gaan zeker ook omdat dergelijke evenementen vaak pas tegen achten beginnen. Tuurlijk zou ik met de taxi terug kunnen, maar om de een of andere reden heb ik dat nog niet gedaan.

ongeluk (in klein hoekje)
Als Khanh weer eens in town is, zie ik dat hij enorme schaafwonden op zijn arm heeft. Ook zijn knie is flink geschaafd. Hij blijkt een ongeluk met de brommer gehad te hebben. De chauffeur was niet aan het opletten en knalde tegen een fietser op. Gelukkig kwam er geen auto of bus of andere brommer aan, anders was er wel wat meer dan schaafwonden aan de hand geweest. Wel even schrikken. Gelukkig valt het aantal ongelukken dat ik zie mee. Er gebeuren er heel wat, want ik zie regelmatig ambulances lang scheuren. Of liever gezegd die hoor je langskomen.

aankopen
Wanneer ik bij de Coop supermarkt inkopen doe, zie ik leuke polo's hangen voor Khanh. Ik kijk en schat de maat in. Er is namelijk een verschil tussen de maten hier en bij ons. Logisch, maar een M is hier wat bij ons een S zou zijn. Ik koop twee leuke polo's: groen met wit en oranje met wit gestreept. Khanh is er blij mee, alleen ik had niet de L maar XL moeten kopen. Dit vanwege zijn schouders. Persoonlijk vind ik de XL te groot, maar het moet comfortabel zitten. Hij zegt ook dat van sommige maatschappijen hij wit moet dragen, dus ik ga op zoek naar een witte polo. Een van de ochtenden is Khanh de trap al afgelopen op weg naar een lange dag werken als hij terug komt. Hij zegt dat hij liever het zachte katoen heeft, dan die met de kleine gaatjes. Het is een beetje lastig uit te beelden in woorden, maar ik begrijp wat hij bedoelt. Hij zegt ook dat hij graag oranje of groen wil. Maar voegt hij eraan toe. Ik moet niets kopen. Nee, zoals gebruikelijk zal ik dat niet doen. Net zoals ik ook geen onderbroeken of sokken koop. Khanh heeft namelijk kleren in zijn eigen appartement, bij zijn ouders en bij mij. In zijn eigen appartement komt hij niet vaak en dan is het toch handig om kleren bij mij te hebben. Bovendien verslijt hij ze of zijn ze niet netjes meer. Zelf heeft hij vaak geen tijd om te kopen.

ekster en cadeautjes
Van mijn moeder heb ik geld gekregen om iets van te kopen. Nu ben ik – net als een ekster – dol op glimmende dingen en ben al heel wat juwelierswinkels in geweest of op de afdelingen van de grote warenhuizen rondgelopen. Er zijn er heel veel in Vietnam en ook in HCMC. Hier kopen Vietnamezen, maar ook toeristen. In sommige winkels koop ik niet, want ik weet niet of het echt is wat daar verkocht wordt of dat het namaak is. Uiteindelijk zie ik een ring die ik heel mooi vind. Die kun je alle dagen om en past bij veel kleren. Ik ga de winkel in en pas hem. Natuurlijk kijk ik ook naar de prijs. Deze ligt hoger dan wat ik heb gekregen. Geen probleem dat leg ik gewoon bij: een investering. Op dat moment heb ik alleen niet genoeg contant geld op mijn rekening staan. Vanwege de inflatie boek ik het geld over naar time deposits. Krijg je 14% rente, terwijl de inflatie rond de 20% ligt. Dus het wordt toch minder waard. Ik krijg korting en ik krijg er nog wat af, als ik zou kopen. Ik zeg dat ik binnenkort terugkom als ik geld op m'n rekening heb. Dus een deposito stoppen en als het op m'n rekening staat, ga ik naar de winkel. Ik probeer ook de oorbellen en beloof mezelf die ook te kopen. Ze vertellen me dat je ook een bijpassende hanger kunt laten maken. Dus wie weet? Na een tijdje ga ik de oorbellen kopen, alleen omdat het salaris iets langer op zich laat wachten, heb ik op een gegeven moment geen contant geld. Ik heb dat wel nodig, want cadeautjes kopen voor kerst en Nederland. En niet overal kan met pinpas betaald worden. Het vertrouwen in plastic geld is nog niet heel hoog in Vietnam. En ook niet zo goedkoop als bij ons. Ik laat dus een deel salaris uitbetalen.
Over die cadeautjes gesproken… Ik ga naar mijn vertrouwde winkel in het backpackersdistrict voor wat leuke sjaals en stropdassen. Ook naar een andere winkel voor een nieuw exemplaar van de favoriete tas van een vriendin. Ook in de straat waar ik werk, zijn winkels met hele leuke tassen. Het lastige is alleen te kiezen, er zijn zoveel leuke tassen. Voor Anemoon koop ik namaak crocs met Hello Kitty erop. Het lukt me helaas niet af te dingen, dus dan maar tegen de gevraagde prijs gekocht. Nog steeds niet duur. Verder koop ik een I pho t-shirt voor Anemoon en Quintijn. Hun paps en mams hebben namelijk een I-phone en de t-shirts zijn daar een parodie op. Pho is een Vietnamees gerecht dat de hele dag door gegeten kan worden. Het is een soep met heel veel lekkere kruiden en groenten. Je schrijft het iets anders en je spreekt het uit als feu. Ik vraag ergens de prijs en krijg te horen dat de t-shirts voor kinderen net zoveel kosten als voor volwassenen. Trap ik dus niet in en ding flink af. Helaas hebben ze daar de goede kleur niet. Op naar de volgende winkel. Nou ja winkel… het zijn meestal een soort van straatstalletjes waar ze deze t-shirts verkopen. Ik vind de goede kleur en maat, hoop ik. Want ze werken met 1 jaar en 2 jaar en aangezien Vietnamese kinderen op die leeftijd wel een andere maat, lees kleiner, hebben dan westerse (Nederlandse) kids, is het schatten. Overigens niet alleen kinderen, ook volwassenen. Als ik een jurk of broek in mijn maat vind, is deze meestal te kort. Khanh heeft gevraagd of ik nog wensen heb voor cadeautjes om mee te nemen. Vlak voordat ik vertrek komt hij met gedroogde kokos gezoet met melk en suiker, kokossnoepjes en thee. Bananenchips met gember heb ik nog in voorraad. Mijn rugzak is aardig zwaar met al die spulletjes. Gelukkig hoef ik dit op de terugweg niet meer mee te nemen. Behalve de cadeautjes pak ik ook kleding of andere dingen in, die ik niet gebruik hier.

kerststallen en tuin
Met het naderen van kerst worden ook in de buurt van Son Ky kerststalletjes uit de grond gestampt. De één nog groter dan de ander en vooral ook lelijker. De beeldjes zijn van de gebruikelijke leverancier, lelijk dus. Ze worden in de kerststal gelegd, nog in het plastic. Dat is hier niet ongebruikelijk. Banken laat men in het plastic, in taxi's zit het plastic nog op de bekleding en ook mijn bedmatras zit nog in het plastic. Dat kraakt zo lekker als je je omdraait enzo. Ook de jongens van Son Ky werken aan een super kerststal. De bussen verf worden leeggespoten op grote stukken plastic, lampjes worden aangebracht en na een aantal dagen is de kerststal klaar. Ook deze is niet mooi. Binnen het hek staat een kleine en die is mooier. Met watten wordt een winters landschap uitgebeeld en erachter hangt een tekening met een winterlandschap. Ik vertel de jongens dat ik in Noorwegen echte sneeuw zal zien en dat het wel even wennen zal zijn die temperatuursovergang.
Of het vanwege kerst is of om een andere reden weet ik niet, maar de tuin wordt opnieuw aangelegd bij Son Ky. Het gras deed het niet geweldig. Regelmatig worden er palen neergezet met touw eromheen als een soort hek. Het helpt alleen niets. In het midden staat een grote boom met vruchten, broodvruchten genoemd of sake in het Vietnamees. Er wordt begonnen met het gras te verwijderen en eronder blijkt een laag stenen met aarde te liggen. Dit wordt ook allemaal weggehaald en dan begint het aanleggen. Er worden rollen gras gebracht. In Nederland ben ik gewend dat die in zijn geheel worden uitgerold en naast elkaar worden gelegd, zodat je al een mooi grasmatje hebt. Dat alleen nog moet aanslaan. Hier wordt de mat netjes in ministukjes gescheurd en worden de stukjes met een cm ertussen naast elkaar gelegd. Heel apart. Ook heeft de tuinman zijn fantasie gebruikt en een heuveltje aangelegd bij de boom. Eromheen kleine struikjes, die ook om het hele toekomstige grasveld worden geplant. De heuvel lijkt wel een grafheuvel. Deze verdwijnt als Jerôme hem heeft gezien. Blijkbaar heeft hij ook die associatie gehad. Het enige wat nog ontbrak was een kruis, namelijk. Omdat de plek waar de fietsen staan ook opnieuw wordt aangelegd, staan de fietsen buiten het hek. Daarom moeten de kinderen erop letten. Dus als ik op een gegeven moment kom, zijn Huy en Tam op de fietsen aan het passen. Ze zitten op een groot stuk plastic bij de fietsen. Ik ga erbij zitten en klets wat met hen. Al gauw willen ze spelletjes spelen en ik studeer Vietnamees. Als de siesta afgelopen is, mogen ze ook weg. Ik snap niet helemaal waarom, want ook nu kan iemand de fietsen zo meenemen. Ze staan namelijk niet allemaal op slot.

afscheid
Dan is mijn laatste dag in het weeshuis aangebroken voordat ik naar Nederland vlieg. Huy heeft een kerstkaart voor mij. Hij zegt dat er iets in het Vietnamees in staat, maar dat ik daar niet op moet letten. Nu is mijn Vietnamees nog niet vloeiend, maar ik krijg de indruk dat het een kaart van iemand voor iemand was, en wel iemand anders dan Huy. Ik vind het heel lief. Khanh vertaalt de kaart en het is inderdaad zoals ik dacht. Ik heb maar niet nagevraagd later bij Huy hoe en wat, nog los van dat ik dat niet zou kunnen nog in het Vietnamees. Verder zegt hij dat hij heel graag een pandaknuffel wil, want die vindt hij zo lief. En een horloge. Ik krijg een dikke knuffel van hem als we op de trap staan en bijna rollen we van de trap af. Bau vraagt hoe laat ik vlieg en zegt dat hij zal zwaaien als ik overvlieg.
Khanh is de dag van mijn vertrek ook in de buurt. Hij heeft een tour naar Cu Chi en Tay Ninh. Hij heeft tegen de toeristen gezegd dat ze om 7 uur vertrekken vanwege de files. Dat is een uur eerder weg dan normaal. Hij hoopt op tijd terug te zijn. Alleen ze komen in een file terecht en hij redt het niet om op tijd op het vliegveld te zijn. Nou is afscheid nemen op het vliegveld nooit leuk en in Vietnam helemaal niet vanwege de gewoontes (niet echt zoenen of omhelzen in het openbaar).

terugvlucht
In het vliegtuig heb ik maar liefst twee stoelen voor mijzelf. In mijn rij zijn er niet meer. In het midden zijn rijen met vier stoelen, maar ik heb geen zin om me te verplaatsen naar het midden. Bovendien heb je toch de knobbels van de armleuningen in je rug. Ik kan deze keer dus best veel slapen. Na het eten kijk ik wat films, maar al gauw ga ik slapen. Af en toe verliggen want het is comfortabeler, maar nog steeds niet super. Ook moet je niet teveel buiten de stoelen komen met benen of hoofd, want langslopende passagiers lopen die er zo af. Na een vlucht van 15 uur kom ik aan in Nederland, waar de zon schijnt. Het is niet heel koud voor de tijd van het jaar, gelukkig. Ik wacht op mijn bagage en ga naar de trein. Ik moet nog even mijn NS-kaart heractiveren. Omdat het een doordeweekse dag is, rijden de trams en bussen al. Alleen ik ben later, dus rijden ze zeker. Mams vertrekt de dag van mijn aankomst al naar Noorwegen en iets later dan ik aankom. Ik bel en ze is er bijna. Als ik m'n spullen heb ga ik naar de kubus en daar zit ze al te wachten op de ouders van Fleur. We kletsen en bellen Tjerko want die is jarig. Dan komen de ouders van Fleur en begint het gestress, want vertrek vanaf rij 9-15. Hier checken altijd heel veel maatschappijen in, allemaal met KLM en Air France in de groep. Ik probeer deze balies altijd zoveel mogelijk te vermijden. Je weet namelijk nooit welke mensen over een uur vliegen en welke pas over vier uur. Dit keer is het heel druk en de rij begint in vertrekhal 2. Het schiet gelukkig op en al gauw kunnen ze de koffers afgeven. Ook daar een noviteit. Je eigen koffer in een soort kooi stoppen en dan…. Gelukkig nog niet voor mams en de ouders van Fleur. Dan de volgende rij, die voor de x-ray machines. Sommige mensen die laat zijn, worden voorgelaten. Ik zeg tegen een van de medewerkers dat ik dat niet helemaal eerlijk vind. Natuurlijk kunnen er redenen (buiten jouw schuld) zijn waarom je later ben, alleen vaak is het toch dat men te laat vertrokken is (ik spreek uit eigen ervaring). Als ze ook hier doorheen zijn ga ik naar huis.

huis en tuin
Het is frisjes in huis en het duurt een dag voordat de vloerverwarming het hele huis heeft verwarmd. Ik bel bij Wendy aan, we praten even en ik krijg nog een restje post. Ik kijk de post door en ga m'n koffer voor Noorwegen pakken. Ook selecteer ik welke cadeautjes mee moeten en welke voor later zijn. Ook ga ik aan de slag in de tuin, onkruid wieden, klimop uitdunnen en uitgebloeide plantjes verwijderen. De tuin ziet er goed uit. Zelfs de jasmijn uit Jordanië waarvan ik dacht dat hij het niet had overleefd, is groen en groeit gestaag. Het is nog geen echt winter geweest in Nederland, dus misschien krijgt de tuin het nog moeilijk. Vooralsnog komen de bolletjes al boven de grond en staat de sering in knop. Ik pak wat kleding die ik straks weer mee wil nemen naar Vietnam. Ik ga langs bij de AH voor wat inkopen, zoals mijn ontbijt die ochtend. Ik koop wat cakejes en muffins en verschillende halve liters yoghurt in allerlei smaakjes (wat mis ik dat in Vietnam). Deze zet ik in de schuur, waar het net zo koud is als in de koelkast. Zonde om die voor een paar dagen aan te zetten. Vervolgens ga ik naar de kapper en wat winkels langs. Ik koop gelijk wat kleren in de uitverkoop voor straks in Vietnam. Ik laat de kapper mijn visitekaartje zien als bewijs dat ik echt werk in Vietnam. Natuurlijk gelooft hij me ook zo wel, het is meer voor de grap. We kletsen, of liever gezegd ik klets en het is weer gezellig.
Wat wel wennen is en ook onhandig, is dat ik geen internet heb. De gratis wifi van de buurman is er niet meer en de andere zijn allemaal beveiligd met wachtwoorden. Later kom ik erachter dat ik voor 1,50 euro 24 uur kan internetten op mijn mobiel met een maximum aantal bitjes. Alleen dat van die 24 uur is volgens mij niet helemaal waar, want als ik denk nog te kunnen internetten, is het alweer over. Ik heb ook geen televisie, dus lekker lezen.

Noorwegen
De volgende ochtend alweer op naar de volgende bestemming: Noorwegen. Rond 4 uur 's middags kom ik aan. Tjerko komt me ophalen en na een rit van een klein uurtje zijn we er. Hun huis met voetbalveldformaat tuin ligt in een dorpje ten westen van Oslo. Het huis stamt uit 1700 en wordt in de hal met parafine verwarmd. Verder is het in de loop der jaren wel gemoderniseerd, dus heeft overal verwarming. Vlakbij het bedrijf waar hij werkt en de school van Anemoon. Er ligt volop sneeuw dus er is ook een sneeuwman. Na de verwelkoming en een kop chocolademelk gaan we algauw over tot cadeautjes uitpakken. Het gaat Quintijn niet snel genoeg dus hij gaat ook helpen cadeautjes voor anderen uit te pakken. Hierna eten we en Anemoon danst wat af op K3 muziek in een K3 jurk. Hierna eten we heerlijk en gaan de kids naar bed. Ze slapen bij elkaar en ik slaap op een luchtbed op de kamer van Anemoon. De volgende ochtend gaan we na het ontbijt wandelen in de sneeuw. De kids hebben skipakken aan, dus de sneeuw deert hen niet. Afwisselend zitten ze in de wandelwagen, lopen ze of zitten bij hun paps op de nek. We komen veel Noren tegen die aan het wandelen of hardlopen zijn. Sportieve mensen en dat met dit weer. Op de terugweg skiet Quintijn min of meer van de helling af aan de hand van opa en oma. Weer terug in het huis ga ik aan de slag voor het diner. Ik maak Vietnamese loempia's, waarvoor ik een aantal dingen uit Vietnam had meegenomen. Ik wist niet of ik tijd zou hebben het in Nederland te kopen. De vissaus neem ik in kleine flesjes mee, want ik wil met handbagage reizen. Ik verpak ze goed, want het ruikt niet al te lekker als het op je spullen zou komen. Ik weet ook niet of het vlekken geeft. Fleur heeft ook een aantal ingrediënten gekocht. In eerste instantie maak ik de helft, maar het smaakt goed en ik ga de rest ook maar frituren. De volgende dag ligt er minder sneeuw, want het heeft gedooid. Nadeel is dat er wel soort van ijsbanen ontstaan van de gesmolten sneeuw die weer opfrist. In Noorwegen strooien ze niet met zout, maar met kleine steentjes. Helaas zijn ze deze keer het weggetje naar het huis van Tjerko en Fleur vergeten, terwijl er wel flink voor betaald wordt. Voorzichtig lopen dus. We gaan ergens anders wandelen en daarna wat drinken in een heel leuk café annex restaurant. We vinden een tafel waar we met z'n allen kunnen zitten. Het is zelfbediening dus Fleur en Tjerko nemen de bestelling op en gaan het halen. De prijzen in Noorwegen zijn hoog, je laten knippen kost bijvoorbeeld 75 euro en iets lekkers bij de koffie 10 euro. Op de weg ernaartoe komen we langs een skischans en van dichtbij ziet dat er zeker niet minder eng uit dan op tv. Nog even lunchen en dan is het alweer tijd voor mij om te vertrekken. Ik check in en zie dat ik business class vlieg. Het vliegtuig zit vol en ik vlieg met airmiles, dus waarschijnlijk daarom. Er zijn maar 4 mensen in de business class. Het is wel luxe: anders eten, wijn bij het eten, echt bestek en glazen. Na nog geen 2 uur vliegen ben ik alweer in Amsterdam. Omdat ik geen ingecheckte bagage heb, ben ik snel thuis.

tournee
Voordat ik richting Veenendaal ga, bel ik bij de buren aan en zeg dat ik een tijdje in Nederland ben. Ik vraag of ze de mail hebben ontvangen die ik had gestuurd. Ja, mail wel ontvangen maar nog niet aan toegekomen om terug te mailen. Hierna pak ik opnieuw m'n koffertje in en ga naar het station op weg naar Veenendaal. Aangezien ik geen internet heb, weet ik niet precies hoe laat de bussen rijden vanaf het station. Daarom besluit ik naar het andere station te gaan en daarvandaan te lopen. Dat is volgens mij korter en bovendien kan ik wat winkels nog op zoek naar witte t-shirts met korte mouwen. Dat laatste valt trouwens niet mee, omdat het niet het goede seizoen is. In de meeste winkels hangt winterkleding en daarom geen dingen met korte mouwen. Wel hemdjes trouwens, wat ik dan wel weer vreemd vind. Ik vind ook een horloge voor Huy. Niet te duur, want de kans bestaat dat hij gestolen wordt. Wel heeft hij alle functies die de mijn ook heeft en zal hij ook te groot zijn. Kinderhorloges hebben echter al die functies niet of zijn te duur. Na mijn tas in het huis gezet te hebben ga ik bij Ernst en Marlies langs om de tas te geven. Marlies is er nog niet, maar komt later thuis. We kletsen wat en dan ga ik weer, op naar m'n volgende bestemming. Ik heb mams al gebeld om te vragen waar ze is maar geen gehoor. Voordat ik vertrek bel ik nog een keer, ze is net op het station aangekomen. Ik bel Pauline gebeld dat ik eraan kom, iets later dan voorzien. Ik haal mams op en ga vervolgens naar Elst. Ik heb de TomTom ingesteld om te kijken welke weg deze aangeeft, of deze anders is dan welke ik altijd neem. Op een gegeven geeft de TomTom aan dat ik een afslag moet nemen. Ik kom op binnendoorweggetjes waar ik nog niet eerder gereden heb. Op een gegeven moment zelfs op een weg die nog niet op de TomTom staat. Ik vraag me af of ik er wel ga komen, zeker omdat het donker is. Het lukt en we gaan aan de Serrano ham. Een groot stuk ham op een stok waar je stukjes vanaf snijdt. Vervolgens eten we. Na het ontbijt ga ik naar de volgende bestemming in Angeren: Jenny en Hein. Ze hadden de tijd niet helemaal in de gaten gehouden dus zijn nog aan ontbijt. Na weer bijgekletst te hebben ga ik naar Nijmegen naar Charissa. Die moest nog even boodschappen doen dus is wat later. Ook hier kletsen we wat af en dan is het tijd om naar het volgende adres in Nijmegen te gaan. Rian heeft gekookt en tijdens het eten kletsen we heel wat af. Vervolgens ga ik naar het laatste adres voor die dag in Arnhem: Inge en Vincent. Nog even wat kletsen en dan slapen. Ik krijg van Vincent's moeder nog geld voor de drakenkinderen. Heel lief. Hierna ga ik weer terug naar 't Veen. Ik doe nog wat dingen voor mams en ga door naar de afspraak met Marijke in Den Haag. Ik heb al gsmst dat het iets later wordt. Het kan nog net want m'n batterij is bijna leeg. Eindelijk zie ik haar dochter die ik alleen nog maar van foto's ken. In korte tijd kletsen we ook hier over vanalles en nog wat. Hierna is het door de regen naar mijn eetafspraak. Omdat de batterij van mijn telefoon leeg was, heb ik die aan het infuus gelegd en hem niet bij me. Ik bel aan maar er wordt niet opengedaan. Ik heb geen zin om te gaan roepen dus door de regen weer naar huis. Daar bel ik en inderdaad de deurbel doet het niet. Hij had een mail gestuurd, maar vanwege gebrek aan internettoegang heb ik die niet gezien. We maken een nieuwe afspraak.
Voor de volgende dag heb ik met Wilma afgesproken in Rotterdam. We gaan naar de film en eten vooraf daar. Het is gezellig. De film vind ik niet super en ik heb ook wel eens lekkerder gegeten. Hierna weer met de trein naar huis. Zaterdag, oudjaarsdag, ga ik in loop van de dag naar t Veen voor oud&nieuw samen met mams, want tante Ina is ziek. Voordat ik vertrek wordt er gebeld. het is de Surinaamse buurman met Surinaamse oliebollen voor ons. Heel lief. Het is een rustige oud&nieuw. Op nieuwjaarsdag nog wat dingen gedaan voor mams en met Helma gebeld. Helaas werkt ze maandag en het lukt ook niet meer om er die dag nog heen te gaan. Voordat we naar de familiebijeenkomst bij oom Leen gaan, eten we bij tante Ina. Die heeft lasagne gemaakt. Heerlijk want aardappelen, groente en vlees op zijn Nederlands heb ik echt niet gemist en dat hoef ik ook niet nu te eten. Er zijn een aantal neven en nichten en bijna alle ooms en tantes. Het is heel leuk om ze weer te zien. Oom Pleun presenteert een boekje wat ze hebben samengesteld over de familie van opa en oma. Mams heeft op dit moment de correspondentie thuis die opa en oma gewisseld hebben voordat ze getrouwd waren. Heel interessant om te lezen, zeker omdat het brieven zijn uit de jaren 20. Het is ook wel weer vreemd dat je brieven leest die niet voor jouw ogen bestemd zijn.

werk
Aan het eind van 2 januari ga ik weer naar Den Haag voor mijn eetafspraak. Deze keer heb ik mijn telefoon bij me, alleen niet nodig want de buurman heeft de deur net geopend om iemand naar buiten te laten. Had dat de vorige keer niet gekund? De 3e sta ik op tijd op, want ik heb diverse afspraken in Den Haag in verband met mijn werk in Vietnam. Het is de vreselijkste dag van de twee weken, want het stormt en regent. Niet echt fijn om dan op de fiets overal naar toe te moeten en nog presentabel aan te komen. Overal vertel ik mijn verhaaltje over het boekje dat ik aanbied en tussen twee afspraken door ga ik langs bij mijn vorige collega's. Als ik het kantoor binnenloop wordt ik netjes begroet en vervolgens komt de reactie: wat doe jij hier. Ik loop vervolgens de kamer van een van hen binnen en zeg dat ik antwoord kom geven op het mailtje dat ze gisteren had gestuurd. Een ander praat gewoon door als ik een opmerking maak op wat ze net heeft gezegd. Het duurt even maar dan reageert ook zij verbaasd. Van alle kanten komen de collega's en de reacties zijn grappig omdat het voor hen onverwacht is. De mensen die het wel wisten, hebben heel goed hun mond gehouden. Voor ik het weet is de anderhalf uur om en moet ik naar m'n volgende afspraak waaien. Die weet van niets. Blijkbaar heeft de secretaresse het niet doorgegeven. Gelukkig is hij er. Dan naar de laatste, waar ik ook nog een ander spreek omdat dat wel nuttig zou zijn, volgens een eerdere afspraak. Aan het eind van de dag ben ik mijn boekjes kwijt en ben ik nat en verwaaid. Naar het centrum om te kijken of er nog leuke kleding te koop is. Als een wervelstorm – zou het door het weer komen – raas ik langs mijn favoriete winkels. Ik slaag erin nog diverse jurkjes te kopen die ook in Vietnam gedragen kunnen worden. En gelukkig voor mijn portemonnee in de uitverkoop of gewoon goedkoop. Moe en voldaan ga ik naar huis om mijn koffer te pakken voor vertrek. Alle pakjes stroopwafels, zakken kruidnoten die m'n moeder heel lief voor mij had gekocht en nog wat lekkere dingen, verdwijnen in mijn handbagage. Ik neem ook sambal djeroek en ketjap mee, want verkopen ze niet in Vietnam. Ook pak ik de pandabeer in die ik dubbel had voor Huy. Hij is een beetje stoffig van het op de kast staan, maar dat was ik er wel af. Voor mijn baas heb ik op verzoek nog koffiepads gekocht, die in de grote rugzak gaan.

terug naar Vietnam
Wilma heeft heel lief aangeboden me naar Schiphol te brengen. Op de dag van vertrek ga ik nog langs bij een buurman die heeft aangeboden verder voor mijn post te zorgen. Heel lief ook dat. Ik kan nog even email bekijken en zie tussen mijn werkmail dat de mannelijke medewerker ontslag heeft genomen. Heel dapper om dat per mail te doen. Maar ja beter zo dan hem nog te moeten door betalen als hij toch niet wil. Ik ben benieuwd hoe het ging de laatste dagen met hem en wat hij gezegd heeft.
Op de vlucht terug zit ik naast jongen, van oorsprong een Chinees uit Hong Kong. We kletsen wat en hij heeft een hele tour in Azië voor de boeg in twee weken, voor werk en privé. Tegen de tijd dat we aan slapen toe zijn en ik dat op een onhandige manier probeer te doen, voel ik iets onderaan m'n rug. Ik denk dat het de stoelriem is, want die heeft een raar onhandig ding om te zorgen dat je niet erg verwond in geval van nood. Het blijkt zijn hand te zijn. Als ik ga verzitten, voel ik voel iets op mijn been. Het duurt even voor ik door heb wat het is: weer zijn hand. Hij legt op een gegeven moment zijn hand op mijn been. Hij trilt in zijn slaap en dat geeft een heel apart effect. Als het me al te erg wordt, probeer ik z'n hand te verleggen. Hij wordt met een schok wakker en zegt sorry. Daarna gebeurt het niet meer.
Na mijn bagage te hebben gepakt, ga ik door de paspoortcontrole met mijn verblijfskaart. Ik mag door en op naar de bus. Daar wil de chauffeur mij nog een keer extra laten betalen voor mijn bagage. Nou moet ik toegeven dat ik een grote rugzak heb, een kleine en mijn computertas. Alleen voor bagage groter dan een bepaald formaat of zwaarder dan een bepaald gewicht moet betaald worden. Nou wil ik er geen geld opzetten dat de kleine rugzak niet zwaarder is, alleen hij is klein. Ik zeg dat ik maar één keer extra betaal en het anders ook nooit hoeft.

welkom
In de bus zitten ook toeristen en ze vragen waar ik vandaan kom en waar ik naartoe ga. Nou naar huis…. al zie ik er eerder als een backpacker uit. Ik geef nog wat tips over hotels en al gauw is de bushalte daar. Ik stap uit en hoor geroep achter me. Het blijken de xe om chauffeur te zijn en de scooter bewaker die me altijd een stoel aanbiedt. Ze verwelkomen me en ik zwaai naar ze. Leuk zo'n terugkomst. ook de dame die schoonmaakt verwelkomt me. Nadat ik bijna alles uitgepakt en opgeruimd heb, ga ik naar het weeshuis. Anders zou ik toch maar in slaap vallen. De kinderen zijn beneden huiswerk aan het maken of doen alsof. Ze groeten, maar gaan door. Huy zie ik niet. Ik loop naar boven en kijk of Elodie er is. Haar vind ik niet. Huy wel samen met Tam en Tam. Mensen in Vietnam hebben vaak dezelfde naam. Niet alleen dezelfde voornaam, maar ook middennaam of achternaam. Heel lastig dus om een emailadres te verzinnen of als je iemand zoekt op naam op facebook of linkedin. Bijna 40 % van de bevolking heeft als achternaam Nguyen. Dit is echt niet allemaal familie van elkaar. Het heeft een hele historische reden waarom dat zo, maar het voert te ver om daar hierop in te gaan. Dat is ook de reden waarom je in Vietnam niemand als meneer of mevrouw met de achternaam aanspreekt. Je gebruikt de voornaam en soms ook de middennaam. Lastig daarbij is dat je ook een achternaam als voornaam kunt hebben of gewoon een nummer. Net als met veel andere dingen zijn namen geven van belang voor het hebben van geluk. Dat is ook de reden waarom er veel mensen met dezelfde voornamen zijn. Ook kunnen meisjes en jongens dezelfde naam hebben. Veel meisjes hebben Thi ergens staan, dus dat helpt om te weten of het een meisje of jongen is. Afhankelijk van de toon betekent het weer wat anders, maar bijvoorbeeld in emailadressen gebruik je die niet. De volgorde is anders dan bij ons. Eerst achternaam, dan midden- en dan voornaam. Om het er voor westerlingen niet eenvoudiger op te maken, draaien ze dat in mailadressen soms helemaal of gedeeltelijk om. In het weeshuis krijgen de kinderen er een letter bij als er meer met dezelfde naam zijn. Dus Tam A en Tam B. Huy begint te stralen en ik krijg een dikke knuffel van hem. Hij blijft dat de rest van de middag doen. Ook vraagt hij of ik nu nooit meer voor altijd naar Nederland ga. Dat heb ik maar niet beloofd, want ik weet niet of dat ik waar kan maken en hij heeft al zoveel mee gemaakt. Hij vraagt min of meer, of ik vat het zo op, naar het horloge. Ik geef het hem en hij is helemaal blij. Hij doet het meteen om. Ik leg hem uit dat ook als hij doucht hij het horloge niet af hoeft te doen. Het kan tegen een stootje, maar ook tegen een spatje water. Ik heb ook kruidnootjes bij me en dat vinden ze allemaal lekker. Al gauw is het huiswerkmakentijdstip voorbij en ook ben is zo van mijn kruidnootjes af. Bau moet weer even op gang komen, maar de andere kinderen tonen dat ze blij zijn dat ik weer ben. Van Linh en Huy begrijp ik – niet direct – dat Elodie op stap is. Na het eten ga ik weer terug, want ik heb met Armelle afgesproken. Ik word ook verwelkomd door de buurman. Zij vertrekt namelijk zaterdag voor een paar weken naar Frankrijk. Ik lig al op bed als m'n telefoon gaat. Het is Armelle. Zij en haar vriend zijn weggeweest en nu is het hek dicht. Ze krijgen de bewaker echter niet wakker. Ik dus in pyjama naar beneden en het lukt mij ook niet direct. Uiteindelijk wel en hij gaat de sleutel pakken om het hek omhoog te krijgen. De volgende ochtend krijg ik niet de indruk dat hij het zich herinnert of hij doet alsof, vanwege het gezichtsverlies.

weer aan het werk
Ik ga weer aan het werk. Ook hier word ik begroet door de xe om chauffeurs die me altijd groeten als ik aankom 's ochtends, de koffiedame op straat bij de brommeringang en de veiligheidsman van het hotel naast dezelfde ingang. Ik neem alle mails door en beantwoord ze of ruim ze op. Ook moet ik op zoek naar beoordelingsformulieren, want ik heb afspraken met de meiden staan voor een beoordelingsgesprek. Mijn eerste keer, maar ook hun eerste keer met dergelijke formulieren. Gelukkig kun je op het internet allerlei formulieren vinden. Het is daarna wel uitleggen wat het formulier betekent. Verder het eerste teamoverleg, alleen het is heel lastig om daar mensen wat te laten zeggen. Ook de laatste testjes voor het aangepaste formulier dat we gebruiken voor de presentatie van de kandidaat. Er was een formulier en het kostte heel veel tijd om dat aan te passen. Dat gaat nu een stuk sneller en zal dus veel tijd en irritatie besparen. Vaak hadden de dames het aangepast en was het in mijn kritische ogen nog niet goed genoeg, dus nog meer tijd om het verder aan te passen. Tevens kunnen er nu selecties gemaakt worden en de informatie uit de database worden getrokken. Kunnen we mailings versturen naar kandidaten dat er interessante vacatures zijn. Ook heb ik een gesprek met een sollicitant maar die wordt het niet. Beetje bij beetje kom ik er weer in, totdat Tet dichterbij komt. De dagen ervoor is iedereen bezig om inkopen te doen, voor te bereiden of te reizen naar plaats van oorsprong. Ik heb ook m'n inkopen gedaan, want restaurants zijn dicht of het is lastig er te komen. We hebben vier dagen vrij en daarom vertrekken veel mensen ook voor een weekje weg. Want omdat één dag op zondag valt hebben we donderdag vrij. Het pand is vrijdag ook dicht en compensatie op zaterdag 4/2. Met speciale toestemming mag ik toch werken, want ik heb liever een andere keer vrij. In de hele stad worden planten en struiken met gele en rode of roze bloemen verkocht. Dat hoort bij de traditie van Tet. Van een zakenrelatie hoor ik tijdens onze ontbijtafspraak dat mensen zelfs vanuit Hanoi dergelijke boompjes per vliegtuig meenemen, want dat is per slot van rekening makkelijker dan het hier kopen…. en zeker goedkoper :). Ook wordt Nguyen Hue in de twee weken voor Tet omgebouwd tot bloemenstraat. Hij wordt voor het verkeer afgezet en hij wordt mooi ingericht met draak als thema. Dit jaar is namelijk het jaar van de draak. Op het laatst komen er dan de bloemen en planten bij. Ik neem regelmatig foto's. Nu is het nog rustig. Straks wordt het een gekkenhuis, want de mensen die in de stad zijn gebleven gaan naar de straat toe om te kijken foto's te maken. De staf vertrekt een voor een naar familie of naar plaatsen waar hun ouders vandaan komen. En omdat oudjaarsdag op een zondag is, hebben we vier dagen vrij.

eten
Met Thao, mijn voormalige Vietnamese lerares, ga ik regelmatig ergens eten. Dan kletsen we over vanalles en nog wat. Ook met Trinh, een Nederlands meisje Met Khanh ga ik eten in het vegetarische restaurant in de buurt. Het is lekker en leuk. We bestellen soep met lotuszaad, tahoe of tofu met citroengras en een heerlijke salade met kroepoek. Blijkbaar zijn garnalen uitgezonderd en niet dierlijk? We bestellen ook gefrituurde pompoenbloemen met tofu. Die komen niet en worden ook niet in rekening gebracht. Ik had er maanden geleden al eens gegeten maar was toen niet onder de indruk. Blijkbaar is het management gewijzigd sindsdien en ik ga er zeker vaker eten. Lekker dichtbij en niet duur. Als ik weer wil eten, na mijn Vietnamese les, vraag ik tot hoe laat ze open zijn in het Vietnamees. Ik gebruik het verkeerde woord, dus het duurt even voordat we eruit zijn. Ik bestel de bloemen opnieuw en deze keer komen ze wel. Heerlijk. De eigenaresse of manager praat een beetje Engels en we kletsen wat. De derde keer zijn er Viet kieu (overzeese) Vietnamese dames en er is een monnik die voor hen een gedicht tekent. Dit is een traditie voor Tet. Ik krijg mijn bordje niet leeg en vraag of ik de rest kan meenemen. Scheelt weer een keer koken. Ook op 14 januari hoef ik niet te koken, want dan is het nieuwjaarsreceptie bij de consul-generaal. Weer met de bus ernaartoe en het laatste stukje lopen. Ik kom Evander, een client, tegen. Hij is toevallig in Vietnam op werkbezoek. Ook spreek ik een mogelijke client en wat bekenden. Het is heerlijk eten en samen met Evander ga ik per taxi rond 21 uur naar huis. Khanh is er al.

Son Ky
Het is weer eens bezoekweekend in het weeshuis. Er zijn Singaporezen op bezoek. Dus de kinderen worden dan geacht vanalles te laten zien. Ik zit met de bezoekers achter tafels waarop vanalles ligt uitgestald qua eten en drinken. Het fruit is niet allemaal op. Jerôme geeft wat fruit aan een paar van de kinderen. De rest eet hij zelf op met zijn nicht en nog wat van de volwassenen. Hij nodigt mij bij het eten uit om bij hen aan tafel te komen zitten. Volgens mij niet omdat hij mij nou zo aardig vindt, maar omdat het wellicht gezichtsverlies naar de bezoekers zou betekenen. In eerste instantie zeg ik dat ik prima zit bij de kinderen aan tafel. Zegt hij, maar ik nodig je uit. Ja en ik wil hem ook niet beledigen, want de relatie is al niet goed….. Beter wordt het toch niet, maar slechter moet het ook niet worden.

Quy
Ik krijg regelmatig smsjes van Quy en op een gegeven moment bel ik hem. Hij drinkt koffie met vriend van zijn zus. Ik sms dat als hij wil komen dat kan, hij kan ook blijven slapen Hij antwoordt dat hij morgen wel wil komen. Ik sms dat ik dan naar Son Ky ga. Hij ook, dan kan hij bij Jerôme langs. Hij gaat eerst met Elodie karaoke zingen en dan gaan we eerst wat gedronken want liever niet of nog niet naar Jerôme. Uiteindelijk koffie gekocht en hij gaat naar hem toe, maar is gauw weer klaar. Omdat de kinderen tv kijken en zelfs Huy daar niet weg is te krijgen, ga ik met Quy naar mijn huis om de tassen te brengen. Hierna gaan we naar de bloemenstraat kijken want daar is hij nog nooit geweest. Het is heel druk en in eerste instantie blijken we tegen de stroom in te lopen, dus een bewaker komt ons achterna en stuurt ons de andere kant op. We lopen niet de hele straat af, want het is heel druk. We gaan in mijn favoriete restaurant, Ngon, eten en per bus weer terug. Ik wuif met mijn arm om de auto's te laten stoppen en meestal doen ze dat ook. Quy moet daarom lachen, want dat doen de Vietnamezen niet of de auto's stoppen niet. Bij mij ook niet altijd, maar wel vaak. Hij blijft slapen op de bank…. en vraagt of Khanh niet erg vindt? Ik zeg zolang je op de bank slaapt…. We kijken wat TV en na tijdje valt hij in slaap op de kleine bank. Ik heb ook gezegd dat hij kussen op de grond kan leggen met nog meer kussens erbij, want dat is comfortabeler. We kletsen over vanalles en nog wat: familie, broers, wat hij wil enz. en de volgende dag ontbijten we samen. We gaan samen rond 9.30 uur weg want ik heb een afspraak in het centrum. Na afloop denk ik nog even snel naar Son Ky te gaan. Niet dus, want de bussen blijken al niet meer te rijden vanwege Tet (ik meende me 16 uur van 2009 te herinneren). Lopen naar het weeshuis is geen optie want het is een half uur met de bus en de taxi is duur, bovendien kom ik niet terug. Dus eerst maar eens thuis zien te komen. Wel grappig is dat er ook wat oudere mensen (geen echtpaar) stonden te wachten. Die komen vragen hoe lang ik al sta te wachten. Dan stopt er een xe om chauffeur en zegt dat de bussen niet meer rijden. We praten nog wat verder en ze vragen me vanalles: in het Engels en het Frans en met de dame, Lan (orchidee) genaamd, ben ik nog een eindje opgelopen (heel langzaam want ze is volgens mij tegen de 80). Ik krijg ook allerlei complimenten, over mijn glimlach en zo. Dat is dan wel weer grappig van hier.

Tet
De afgelopen dagen was iedereen bezig om inkopen te doen, voor te bereiden of te reizen naar plaats van oorsprong. Ik ook m'n inkopen gedaan, want restaurants dicht of lastig om er te komen. Nu lekker vier dagen vrij. Want omdat één dag op zondag valt hebben we donderdag vrij. Het pand is vrijdag ook dicht en compensatie op zaterdag 4 februari. Met speciale toestemming mag ik toch werken, want ik heb liever een andere keer vrij.
Ook het verbranden van (namaak)geld en spullen in miniatuurformaat zoals huizen is een traditie. Dit is bedoeld om ervoor te zorgen dat de overledenen het goed hebben. Ik liep naar het busstation om kaartjesboek te kopen en zie ik een ouder echtpaar ook spullen verbranden, in dit geval huizen. Alleen het plastic zit er nog omheen.
Een andere traditie is het geven van Lucky money aan kinderen en studenten. Ik heb kleingeld gespaard en rode envelopjes gekocht. Veel kinderen gaan naar familie of hun ouder(s) en ze vertrekken maandag. Een van de kinderen gaat eerder weg, dus die geef ik alvast. Ook een paar anderen die in de buurt staat. Vervolgens gaat het niet als lopend, maar als rennend vuurtje door het pand en binnen een paar seconden staat de rest beneden. Ik heb onderscheid gemaakt tussen de jongere en oudere kinderen qua hoeveelheid. Huy heeft met een soort (stomme) weddenschap al een deel van zijn geld. Ik zeg dat het ik het heel jammer vind, maar dat hij dat niet moet doen. Tijdens het eten hoor ik Jerôme over geld spreken en over dat de kinderen niet goed werken. Dan komt hij naar mij toe en zegt dat ik hem had moeten informeren (wellicht beter geweest), maar ook dat geld kinderen egoistisch maakt. Dat is niet waar, want de kinderen hebben gedeeld en kopen zelfs voor elkaar of delen hun gekochte dingen weer met elkaar. Dat hij dat niet ziet, komt omdat hij altijd op zijn kamer zit. Ik begrijp niet waarom Jerôme dit doet waar iedereen bij is. Helaas heb ik geen pokerface en dat is op zulke momenten wel jammer en onhandig. Jerôme ziet het denk ik niet eens, maar de kinderen kunnen de teleurstelling op mijn gezicht lezen. Huy zegt dat het niet goed is dat Jerôme zo reageert en verontschuldigt zich voor hem. Zo zijn er meer kinderen. Heel lief dat ze zo reageren. Later vraagt Huy of ik nog verdrietig ben. Ook de oudere jongens verontschuldigen zich en zeggen dat ik het niet me niet moet aantrekken.
Ik heb Thuy gevraagd of ik de elektrische fiets van haar dochter mag lenen en ze komt me halen, want het is een aardig stuk lopen. Als ik beneden kom, zie ik nog meer tradities voor Tet: leeuwen- en drakendans. Er is op dat moment net een groep bij de buren die gaan trommelen en dansen om geluk te brengen. Dat is wel een beetje dubbel, want ze hebben een zaak waar doodskisten gemaakt worden. Ik blijf kijken, want al geloof ik niet in dit soort dingen, het is wel interessant om te zien. Daarnaast halen ze capriolen uit die indrukwekkend zijn. Vooral als het moment daar is dat ze op de palen dansen. Dat is best hoog (ik zal binnenkort het filmpje dat ik heb gemaakt uploaden). Lastig is dan weer dat de elektriciteitskabels laag hangen, dus die moeten met stokken omhoog gehouden worden. Iets verderop in de straat zijn geen kabels, maar ja dat is weer niet voor het huis. Ik dacht dat het allemaal drakendansen waren, alleen volgens wikipedia is de drakendans de dans waarbij de draak op stokken is gestoken en een groep mensen daarmee danst. De leeuwendans is dan de dans waarbij de mannen (want volgens mij geen vrouwen) in het beest verdwijnen en dan dansen op de grond of op palen. Weer wat geleerd.
Hierna ga ik de fiets halen en fiets naar het weeshuis. Deels op mijn kracht, deels op de batterijkracht. De fiets is namelijk heel laag en daar kunnen mijn knieën niet goed tegen. Ik ben heel snel bij het weeshuis, alleen is daar niemand. Ik kan dus weer terug. Gelukkig ook heel snel. De batterij is al leeg, dus die van de fiets afhalen en opladen.

Can Gio
Ik had bedacht een van de vrije dagen naar Can Gio te gaan. Thuy biedt aan om met mij te gaan. Altijd handig om iemand bij je te hebben die de taal spreekt. Via de chat spreken we af op de brommer te gaan, want meer vrijheid. Er rijden wel bussen, alleen ze stoppen allemaal bij de veerboot. Dus lopen naar de veerboot en aan de andere kant de volgende bus nemen. Ook gaat de bus niet helemaal naar het strand. We vertrekken om 7 uur. De brommer van Thuy is al op leeftijd, zeker 30 jaar, en gaat niet heel hard. Hij pruttelt, maar gestaag gaan we door. We steken ergens een pontje over en gaan via een hele brede weg, waar bijna geen verkeer over heen rijdt naar Can Gio. Dit is een gebied waar veel mangrovebossen zijn en ook moeras. We komen langs stukken watervelden waar zout gewonnen wordt uit zeewater. Heel hard werk is dat. Ook zijn er talloze velden waar garnalen gekweekt worden. We gaan naar de belangrijkste plaats en zien daar de tempel waar de walvis wordt aanbeden. Ja wat wil je, zo vlak bij de zee. Hierna gaan we naar de plek waar je kunt zwemmen en waar talloze stoelen te huur zijn. Het is laag water, dus het is ver lopen om te kunnen zwemmen. We lunchen eerst en proberen siesta te houden. Alleen om ons heen komen steeds meer mensen, dus al gauw is dat niet echt mogelijk meer. Ik ga me omkleden en zwemmen. Gelukkig zijn er Vietnamezen die ook in bikini zwemmen, die weliswaar iets meer bedekt dan die van mij, maar ik ben niet de enige. Het water is warm en voordat ik in dieper water ben, moet ik nog wel een stukje lopen. Daar voel ik af en toe ook een koudere onderstoom, maar warm blijft het. Het strand is niet mooi wit, maar dat geeft helemaal niets, vind ik. Nadat ik gedoucht heb en mijn haar weer droog is, gaan we weer terug. Het is nog een heel stuk (ruim 50 km) en we willen niet in de file komen bij de veerboot. Na terugkomst zijn we weer bijgekleurd en ik ben best moe. Bovendien heb ik een 'houten' achterwerk van het uren doorbrengen op de brommer, waarvan het zadel niet heel erg zacht is. Ook is de afstand tussen het zadel en de steuntjes voor de voeten best kort, dus mijn benen hebben ook heel lang in een bepaalde houding door gebracht. Ik kon ze niet echt strekken en laten hangen, want dan zouden ze over de grond slepen. De brommer is niet zo heel hoog. Het was het echter wel waard.

uitnodigingen
Een van de mensen van de vereniging van de drakenkinderen heeft ons uitgenodigd bij hem thuis om voor Tet te komen eten. Ik fiets ernaar toe, maar voordat ik er ben, fiets ik eerst verkeerd en met het eenrichtingverkeer moet ik dus omfietsen. Vervolgens knalt de achterband en moet ik een stuk lopen. Gelukkig ben ik er bijna, dus niet heel lang lopen. De batterij van de fiets weegt namelijk heel wat en dat maakt de fiets zwaar en niet eenvoudig om mee te lopen. Na het eten brengt Thuy heel lief de fiets naar de fietsenmaker en ik bedenk me dat ik wel naar de kapper kan gaan. Het is alweer een tijdje geleden en nu ben ik redelijk in de buurt. Het meisje knipt en het wordt korter dan ik van plan was. Voordeel is dat ik er weer tegen kan en groeien doet het gelukkig vanzelf.
Zaterdag ben ik (en anderen) bij een ander uitgenodigd. Tam is in Vietnam geboren, maar woont in Zwitserland en is ook met een Zwitserse getrouwd. Hij komt nog regelmatig hier op bezoek bij zijn tante en helpt dan bij het vrijwilligerswerk. Ik heb ook al een paar keer met hem geluncht als hij in HCMC is. Hij is hier namelijk in oktober geweest, nu en straks in mei komt hij weer. Dan komt zijn vrouw ook. Hij is al met pensioen en zij werkt nog.

visum-ellende
Als ik bezig ben met het schrijven van de tekst voor 'mijn website' en wacht op een telefoontje van Trinh om te gaan eten, krijg ik een telefoontje van Armelle, mijn Franse overbuurvrouw, vriendin. Haar vriend die die dag uit Frankrijk komt, mag het land niet in. Hij blijkt geen geldig visum te hebben. Eerst werd gezegd dat als hij betaalde, het alsnog kon. Toen hij vertelde dat hij wachtte of het lukte contact met iemand te krijgen, werd dat aanbod ingetrokken. Ook werd hij min of meer gedwongen een document te ondertekenen. Waarschijnlijk een verklaring dat hij de visumwet heeft overtreden. Ze heeft al geprobeerd diverse mensen te bellen voor help. Ze heeft niet veel beltegoed en daarom bel ik het Franse consulaat. Daar krijg ik flink nul op het rekest. Ze willen zich onder geen beding mengen in iets wat gaat over de soevereiniteit van een ander land. Dat begrijp ik wel, alleen morele ondersteuning of tips geven zou wel aardig zijn. Zijn ze daar niet voor. Als je in de gevangenis zit of andere problemen hebt, krijg je volgens mij meer support. Nu heb ik ook al zo'n ervaring met de Nederlandse autoriteiten wat het adviseren over werkvergunningen betreft. Deels begrijpelijk, maar deels ook helemaal niet. Dan belt Armelle weer en vertelt dat Michel heeft getekend en op het vliegtuig terug wordt gezegd. Ik zeg dat ik naar het vliegveld kom. Ze smst of ik beltegoed wil kopen. Ik kleed me aan, want ik was in mijn huiskleding en pak geld, buskaartjes en loop naar de bushalte. Daar koop ik beltegoed en al gauw komt de bus. In de tussentijd heb ik ook mijn afspraak voor die avond gesproken en uitgelegd dat het een andere keer moet worden. Hij rijdt bijna voorbij, maar stopt toch. De buschauffeur rijdt om een of andere reden niet naar het internationale vliegveld, maar naar de nationale. Nou ja iets meer lopen dus. Het duurt even voordat ik Armelle heb gevonden. Ik vraag haar nogmaals uit te leggen hoe en wat. Ik krijg de indruk dat hij een verlenging van zijn visum heeft gekregen in HCMC voor nog eens drie maanden. Hij had geen meervoudig maar een enkelvoudig visum. Dus toen hij vertrok twee weken gelden verviel zijn visum. Hij dacht dat hij er weer het land mee in kon. Ik geef het nummer van Marc, van de drakenkinderen, want hij kent iemand bij de immigratiedienst. Ook heeft ze haar baas bereikt. Ze smst alle informatie. Het is heel vervelend vanwege de stress en de kosten, want een nieuw ticket kopen. Alleen het probleem zit hem volgens mij in het ondertekenen van het formulier. Hij heeft geen kopie gekregen en weet dus niet precies wat het inhoudt. Ik denk dat het problemen kan gaan geven bij het opnieuw aanvragen van een visum. Na een tijdje krijgt Armelle te horen dat het paspoort van Michel is ingenomen en dat hij op de eerste vlucht terug gaat naar Istanbul, want hij vliegt met Turkish airlines. Deze vlucht begint om 20 uur te boarden. In de relatief korte tijd en vanwege Tet lukt het niet om mensen te spreken die misschien zouden kunnen helpen. Armelle spreekt nog even met Michel aan de telefoon en dan gaan we met de taxi naar huis. Het is een heel vervelende ervaring. In een land waar je de gebruiken en regels niet goed van kent of helemaal niet en waar je ook de taal niet goed spreekt. En je niet de steun krijgt van de regeringsvertegenwoordigers die ik zou verwachten. Zo zie je maar dat leven in een ander land ook vervelende kanten kent. Bovendien een les om je altijd goed te informeren. Behalve dit kent het leven in een ander land meestal leuke kanten.

Nou dit was weer een heel verhaal over wat ik de afgelopen anderhalve maand heb meegemaakt. De foto's zijn geupload, de filmpjes nog niet.